Wetenschap en een VVD-woordvoerder klimaat

De boodschap van het VN klimaatpanel IPCC is te negatief en eenzijdig. Dit beweert Remco Dijkstra (VVD) in de  Trouw van woensdag 7 mei. Dijkstra doet in zijn rol als woordvoerder Milieu & Klimaat enkele stevige uitspraken. Zijn titel wekt de verwachting dat hij spreekt op basis van kennis van zaken. Laten we zijn beweringen eens langslopen om dit te toetsen:

1. Ondanks een zestienjarige pauze in de temperatuurstijging wordt de boodschap van de IPCC steeds dramatischer
Dijkstra kopieert hier scepticus Hans Labohm en impliceert dat als de temperatuur even niet stijgt, het vreemd is dat het alarmisme blijft toenemen. Dat de temperatuur schommelt is echter bekend. Als we over een periode van 100 jaar kijken is er echter nog steeds sprake van een gemiddelde stijging. Belangrijker is waar het echt om draait: de correlatie tussen CO2 en de temperatuur. De hoeveelheid CO2  in de atmosfeer blijft zorgelijk toenemen en dat CO2 de gemiddelde temperatuur doet stijgen is men steeds zekerder van. Redenen voor toenemende zorgen.

2. Het IPCC heeft geen oog voor de positieve effecten van klimaatverandering
Dit is niet helemaal waar. In de rapporten is te lezen dat delen van Europa waaronder Nederland een milder klimaat krijgen, zonder hevige regenval. Daar staat wel tegenover dat een hogere zeespiegel meer risico en kosten tot gevolg heeft. Spanje en Noord-Afrika zullen vaker met extreme droogte kampen en andere delen van Europa krijgen wel te maken met extreme regenval. Impliceert Dijkstra dat  als enkel andere landen de dupe worden van onze hoge uitstoot, we niets hoeven te doen? Positieve gevolgen hier maken de negatieve gevolgen elders immers niet minder erg. Zelfs al zou hij deze onethische, inhumane weg willen inslaan, is het een illusie om te denken dat Nederland geen negatieve effecten zal voelen. Ook als we de zee met dure dijken buiten weten te houden, zullen we geconfronteerd worden met klimaatvluchtelingen en terrorisme.

3. IPCC is ongenuanceerd en geeft teveel informatie
U leest het goed. In één adem spreekt Dijkstra van een gebrek aan nuance bij het IPCC om vervolgens te klagen dat de samenvatting ondoorgrondelijk lang is. De lengte zou het onleesbaar maken voor zij die een waardevolle bijdrage willen leveren. Nu is het inderdaad veel leeswerk en zou een samenvatting van de samenvatting niet misstaan. Echter: juist een kort aanstekelijk stuk biedt minder ruimte voor nuances en neigt tot selectiviteit. Ook vraag ik me af hoe betrouwbaar een tegengeluid is van iemand die de IPCC-samenvatting lezen teveel werk vindt. Bij de krant kun je ook niet komen aanzetten met een negatieve boekrecensie en er vrolijk bij vermelden dat je het boek niet gelezen hebt.

Een punt dat overeind blijft in de kritiek van Dijkstra is dat er in elke presentatie van gegevens, en vooral een samenvatting, een selectie gemaakt moet worden. Deze selectie kan de gegevens bewust of onbewust kleuren. Laat Dijkstra komen met inhoudelijke punten als hij in het laatste rapport twijfelachtige selectiviteit aantreft. Met zijn laatste aantijging – tegen wetenschappers die zich op vrijwillige basis inzetten voor het IPCC – voegt hij weinig toe aan het wetenschappelijke debat waarvoor hij zegt te strijden.